In de hoogtijdagen van de actiefilm in de jaren '80 waren het films zoals The Terminator, Robocop en Rambo First Blood die successen hadden in de bioscopen. Veel actie, geweld, grote explosies en auto achtervolgingen waren aan de orde van de dag, en hoe groter de explosie, hoe groter het succes. Ten midden van al deze actiefilms kwam ook Die Hard, een film die inmiddels bekend staat als één van de allerbeste in zijn soort. En nu, ruim 25 jaar later, wordt het eens tijd om deze film opnieuw te bekijken, en ons af te vragen waarom deze film destijds zo succesvol was, en of de film nog steeds zo goed is als we destijds dachten. Kortom, was Die Hard een actie-hype of gewone een goed product van zijn tijd?
Het verhaal gaat over een politie-agent uit New York die naar Los Angeles gaat waar zijn vrouw werkt, om daar samen met haar kerst te vieren. John McClane (Bruce Willis), is uitgenodigd op het bedrijfsfeestje van zijn vrouw, maar eenmaal daar aangekomen wordt het feestje al snel verstoord door een groepje terroristen. Ze gijzelen de mensen, maar McClane weet te ontsnappen aan de terroristen. Al snel beseft McClane dat hij er alleen voor staat, en dat hij geen hulp van buitenaf hoeft te verwachten, en dus besluit McClane in zijn eentje in de tegenaanval te gaan om zijn vrouw te redden uit de klauwen van deze terroristen.
Het verhaal lijkt in eerste instantie simpel, en in zekere zin is dat ook zo, toch bevat Die Hard meer dan alleen een verhaaltje om cowboy en indiaantje te spelen. Het personage van McClane vertegenwoordigd de hardwerkende arbeider, die door zijn eigen wijsheid dingen inziet die andere hooggeplaatste mensen niet zien. Het is dan ook dankzij zijn achtergrond als politieman dat McClane weet te ontsnappen, en dankzij zijn ervaring op de straten van New York als agent, dat hij inziet wat de terroristen van plan zijn, en hoe ze te werk gaan. Het feit dat de politiechef uit Los Angeles dat niet inziet, vertegenwoordigd alleen maar het gevoel dat veel normale hardwerkende mensen op deze wereld hebben, namelijk dat hun baas of meerdere absoluut geen verstand van zaken hebben, en geen idee hebben hoe de wereld echt in elkaar steekt. Op het moment dat de FBI erbij komt, wordt het alleen nog maar erger, want ook zij denken alle wijsheid in pacht te hebben.
Inhoudelijk is Die Hard dus een film over een hardwerkende man, die door hoger geplaatste mensen compleet verkeerd begrepen, geïnterpreteerd of zelfs verweten wordt. Een gevoel dat iedere werknemer kan herkennen. En daar zit ook de kracht van de Die Hard films in. Die Hard vertegenwoordigd de arbeider en zijn stem om gehoord en begrepen te worden, en de strijd om erkend te worden. En Die Hard doet niets anders dan dat gevecht letterlijk uit te vechten. McClane zijn meerdere in deze film zijn wat dat betreft dus net zulke grote boosdoeners als de terroristen zelf, en dat zorgt ervoor dat McClane alles zelf moet opknappen.
Technisch gezien is de film simpel, maar goed uitgevoerd. De film moet het vooral hebben van zijn actie, gemixt met de droge humor van McClane, die voortreffelijk wordt gespeeld door een norse Bruce Willis. Het camerawerk van 'onze eigen' Jan de Bont is solide, maar nergens écht overdreven complex of bijzonder te noemen. Het succes van de film wordt dan ook vooral gedragen door Bruce Willis zelf, en zijn tegenhanger Hans Grüber, uitstekend gespeeld door Alan Rickman. Het mag dan ook geen wonder heten dat deze beide acteurs later nog in vele films voorbij zijn gekomen, en dat Willis en Rickman hun succes te danken hebben aan deze film.
Maar het is bovenal de regie van McTiernan die heel goed weet hoe hij de stem van de arbeiders in deze film moet verwoorden door het personage van McClane, en uitstekend de onderliggende toon begrijpt van de baas die denkt dat hij de wijsheid in pacht heeft, vertolkt door de politiechef en de FBI. McTiernan toont daarnaast kundig hoe onwetend zij zijn over de echte problemen waarmee de arbeiders (vertolkt door McClane in deze film) mee kampen, in dit geval namelijk de keiharde criminelen die op niets anders uit zijn dan geld. Daarnaast durft McTiernan ook nog eens het maatschappelijke debat van privacy een te tippen in zijn film. De journalistiek die kosten wat het kost een nieuwsitem willen brengen voor de hoge kijkcijfers, versus de privacy en zelfs de veiligheid van mensen is tot op de dag van vandaag nog steeds actueel, en misschien zelfs dankzij programma's zoals Big Brother, Utopia en co. nog wel actueler dan destijds.
Uiteraard bevat de film geweld, maar 25 jaar later zijn we inmiddels wel behoorlijk wat gewend, en komt het geweld in de film stukken minder hard over dan het destijds overkwam. Toch zit deze film boordevol explosies, machinegeweren en man tot man gevechten zoals je van een goede jaren '80 actiefilm mag verwachten. En Die Hard is in deze categorie van ook zeker één van de beste in zijn soort.
Eindoordeel: Die Hard is typisch een product van zijn tijd, boordevol explosies, gevechten maar ook humor en een interessant onderliggende toon. Wie de film 25 jaar na dato terug kijkt merkt dat de film nu wellicht nog meer van toepassing is dan in de jaren '80 toen hij gemaakt werd, en dat zegt wellicht iets over hoe weinig vooruitgang er is geboekt op dit gebied in de afgelopen 25 jaar. Willis speelt zijn rol heerlijk doorspekt met droge humor, Rickman is altijd een genot om te zien met zijn onderkoelde manier van acteren, en de film heeft nog steeds genoeg vaart om met de films van vandaag mee te kunnen. Een absolute topper dus die zeker iedere actiefan gezien moet hebben, maar ook wel degelijk interessant is voor de mensen die wat verder durven te kijken dan hun neus lang is.
Eindcijfer: 7,5
0 reacties:
Een reactie posten